Umowa o dzieło

W mediach od pewnego czasu można znaleźć liczne informacje na temat zatrudniania przede wszystkim młodych osób na tak zwanych „umowach śmieciowych”, jednocześnie jako przykład tego typu umowy – proponowanej zamiast typowej umowy o pracę – ukazuje się między innymi umowę o dzieło. Czym jest umowa o dzieło i czym różni się od ”prawdziwej” umowy o pracę? Jakie daje prawa i przywileje? Jakie obowiązki nakłada na zamawiającego i wykonawcę? Umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną, definiowaną przez Kodeks cywilny. Jest to pierwsza cecha odznaczająca ją od umowy o pracę – ta jest definiowana Kodeksem pracy. Umowa o dzieło jest określana umową rezultatu, jej celem jest bowiem osiągnięcie określonego rezultatu – wykonania określonej usługi, przedmiotu czy utworu – dzieło może posiadać charakter intelektualny. Podpisując umowę o dzieło wykonawca składa zobowiązanie, że wykona wyszczególnione w umowie dzieło, zaś zamawiający zobowiązuje się do uiszczenia przewidzianego wynagrodzenia. Oznacza to, że w umowie o dzieło powinien być określony przedmiot umowy: czyli dzieło, jakie ma wykonać osoba realizująca umowę. Wielkość wynagrodzenia określona w umowie może być zarówno kwotowa, jak i opisowa – gdzie zamawiający określa swoje oczekiwania i opisuje za jakie dzieło byłby skłonny zapłacić większą sumę, a za jakie mniejszą (ważne na przykład przy umowach o dzieło dotyczących sztuki). Dziełem może być zatem na przykład wykonanie świadczenia, przy określeniu rezultatu: nauczenie pewnej osoby konkretnych umiejętności, przeszkolenie jej, etc., jej efekt rezultat może być – jak już nadmieniono – materialny albo niematerialny (utwór muzyczny, wykonanie zdjęć, program komputerowy, organizacja konferencji, festiwalu, koncertu). Ponieważ umowa o dzieło nie jest umową dotyczącą stosunku pracy, nie są z nią związane żadne przywileje pracownicze. Za wykonywanie umowy dzieło nie przysługują urlopy, świadczenia socjalne, nie jest ona obciążona składkami na ubezpieczenia społeczne. Osoby podpisujące umowę o dzieło nie są również objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.